Verduurzamen met respect voor monumentale waarde
De Minderbroederskerk in Roermond is een monumentale kerk uit de 15e eeuw, die oorspronkelijk deel uitmaakte van een klooster. De muren bestaan deels nog uit mergel. De kerk is vanaf 1820 in gebruik als protestantse kerk, en is sindsdien vijf keer gerestaureerd. De kerk is momenteel in eigendom van de Protestantse Gemeente Roermond (PG-Roermond) en deze organisatie is ook verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van de kerk.
Een onderhoudsvraag waar PG-Roermond het afgelopen jaar mee te maken kreeg, was het verouderde verwarmingssysteem uit de late jaren zestig van de Minderbroederskerk. Mocht dit systeem defect raken, is vervanging niet meer mogelijk. Dit bracht ze tot de vraag: “Hoe willen we hiermee omgaan?”.
Een strategische aanpak met het ontzorgingsprogramma
PG-Roermond stond voor meerdere uitdagingen op het gebied van onderhoud en verduurzaming. Een duurzaamheidscoach vanuit het ontzorgingsprogramma van de Provincie Limburg beoordeelde de situatie in het gebouw en presenteerde diverse realistische mogelijkheden om de kerk op een duurzamere manier te verwarmen. Vervolgens werd de meest geschikte optie geselecteerd, waarna er offertes werden opgevraagd en beoordeeld. Dit bleek een waardevolle fase, want hoe bepaal je welke partij de juiste expertise heeft? Juist voor de Minderbroederskerk was het van belang dat installateurs niet alleen ervaring hadden met grote fabriekshallen, maar ook met monumentale panden zoals het kerkgebouw.
Van inzicht naar actie
Het kerkgebouw is oud, hoog en niet geïsoleerd. Uit de analyse bleek dat verwarming met elektrische panelen de meest duurzame oplossing is. Daarnaast werden praktische adviezen voor de ‘quick wins’ voorgesteld, zoals het plaatsen van tijdsklokken op de ketels en werd er gekeken naar subsidiemogelijkheden.
Voor monumentale gebouwen gelden voorwaarden waardoor niet alle mogelijke duurzame verbeteringen mogelijk zijn. Zo kunnen kieren en gaten niet zomaar worden gedicht, vanwege de natuurlijke ventilatie en het risico op vochtproblemen. Gelukkig kan er via allerlei subsidies, financiële steun gekregen worden voor essentiële maatregelen aan de buitenschil van het gebouw. Dit helpt om het gebouw water- en winddicht te houden.
Erfgoed en duurzaamheid in evenwicht
Elke kerkelijke gemeente moet nadenken over het energieverbruik en de toekomstbestendigheid van haar gebouw. Voor de Minderbroederskerk betekent dit een zorgvuldig proces. College-lid Jeannette legt uit: "We laten een plan opstellen, onderzoeken de mogelijkheden en presenteren dit. Dankzij het ontzorgingsprogramma is er grondig onderzoek gedaan, waardoor we onze keuzes goed kunnen verantwoorden. Uiteindelijk moeten de oplossingen niet alleen technisch haalbaar, maar ook financieel verantwoord zijn. Daarnaast houdt de duurzaamheidscoach er nog rekening mee dat de cultuurhistorie niet verloren gaat, wat een enorm pluspunt is."
